У любові да сваёй малой радзімы, да Беларусі прызнаецца паэтэса Тамара Кручэнка ў новай, трэцяй па ліку паэтычнай кнізе “Прысвячэнне” (Мазыр, КПУП “Калор”). Зборнік складаецца з некалькіх тэматычных раздзелаў: “Радзіма”, “Дзівасіл Беларусі”, “Іду ў палку я бессмяротным”, “На крылах мары”, “Не забудзь сваіх карэнняў” і іншых.
Кранаюць вершы, прысвечаныя бацькоўскаму кутку паэтэсы, якая нарадзілася і вырасла на Мядзельшчыне, дзе ўсё такое роднае, шчымлівае, прыветнае:
Бароў родных водар мядова-хваісты,
Грыбныя мясціны чаруюць наўкол,
І рэчкі Вузлянкі парожак бруісты,
Зары вечаровай агністы прыпол.
Імчыць на радзіму маленькі аўтобус.
Страчае гасцінна бацькоўскі куток.
І я адчуваю: радзіма – не глобус,
У сэрцы пульсуе жывы яе ток.
Табе прывітанне, мой край неабдымны,
Я з поўдня вязу, ад самога Палесся.
І чую пах юшкі, падкопчанай дымам,
І голас спрадвечнай бабулінай песні.
(“Дарога дадому падасца далёкай…”).
У другім вершы – таксама любоў і замілаванне да роднай старонкі:
Мядзел, ты майго слыннага краю сталіца,
Да цябе далятаю ў сваіх летуценнях і снах,
Журавінавы рай, водар хвоі і сонечны смак медуніцы –
Гэта герб твой, спрадвечнай адметнасці знак…
(“Рэчка Дробня мяжой да майго гарадзішча…”).
Былая выпускніца Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, лаўрэат многіх літаратурных прэмій, у тым ліку міжнародных, Тамара Кручэнка, творы якой у свой час друкаваліся ў шматлікіх перыядычных выданнях, альманахах і кнігах у Беларусі, Украіне і Расіі за подпісам “Тамара Купрэвіч”, прысвяціла сапраўдны гімн зямлі, на якой па волі лёсу жыве і плённа працуе многія гады:
А гэты край – ад Прыпяці да Сожа –
На карце, бы бацькоўская далонь…
Усё мне тут прыветна, люба, гожа,
Тут веку і майго прыкметны плён.
Ад тураўскіх падмуркаў, што у скрыпце,
Да вышыванак неглюбскіх майстрых…
Зямлі духоўнасць нашай беражыце
І мудрасць чэрпайце з Кірылы кніг.
О, Гомельшчына, ты – маё натхненне,
Зямля сяброў, мой чалавечы лёс…
Ступае ўжо ўнука пакаленне
На бераг Вечнасці, на Сожа плёс.
(“Гомельшчыне”).
Асобны раздзел у кнізе прысвечаны гераічнай барацьбе беларускага народа супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў у гады Вялікай Айчыннай вайны. Гэта вершы ў вянок памяці пра Віктара Дзмітрыевіча Вятошкіна, поўнага кавалера ордэна Славы, ганаровага грамадзяніна горада Гомеля і вобласці, Паліны Калашнікавай, удзельніцы Вялікай Айчыннай вайны. Гэта творы, прысвечаныя гераізму савецкіх салдат, афіцэраў, партызан і падпольшчыкаў, якія мужна змагаліся з ненавісным ворагам (“Пялёсткі з вішні на асфальце…”, “Дняпро яшчэ не стаў у снежні…”, “Ля Лоевай гары”). Гэта вершы пра нялёгкі пасляваенны лёс салдацкіх удоў (“Палюта”, “А ад цябе ніякіх звестак…”).
Малюнкі роднай прыроды, цудоўныя моманты шчаслівага дзяцінства, радкі аб шчырым і нязгасным пачуцці – каханні склалі асобную нізку вершаў пад назвай “На крылах мары”.
На творчым рахунку Тамары Кручэнкі і шматлікія пераклады вершаў паэтаў Расіі. У зборнік уключаны пераклады твораў Валянціна Дзінабургскага, Віктара Валодзіна, Уладзіміра Сарочкіна, Валянціны Крысанавай, Галіны Конюхавай, Ганны Перавозавай.
Кніга “Прысвячэнне” вартая таго, каб яе чыталі. Аб гэтым сведчыць і той факт, што ў 2018 годзе яе аўтару прысуджана ўстаноўленая Гомельскім аблвыканкамам абласная літаратурная прэмія імя Кірылы Тураўскага.
Міхась СЛІВА
Фота прэс-службы Гомельскага абласнога аддзялення ГА “Саюз пісьменнікаў Беларусі”
СКАЧАТЬ